De verkoop van verlichtingsarmaturen die ongeschikt zijn voor led-verlichting moet zo snel mogelijk beëindigd worden. Dat schrijft staatssecretaris Stientje van Veldhoven in een brief aan de Tweede Kamer.
De Tweede Kamerfractie van GroenLinks, te weten Suzanne Kröger en Tom van der Lee, stelde half mei Kamervragen aan minister Wiebes en minister Van Nieuwenhuizen over de uitfasering van fluorescentiebuizen.
Vrijstellingen
Over het feit dat er nog steeds fluorescentiebuizen (tl-buizen) geproduceerd worden, schrijft Van Veldhoven, staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat, aan de Tweede Kamer het volgende: ‘Richtlijn 2011/65/EU voorziet in de mogelijkheid om vrijstellingen van het verbod op toepassing van een bepaalde stof te verlengen. In het geval van fluorescentiebuizen zijn er in 2015 verlengingsaanvragen ingediend. Doordat de Commissie hierover nog geen besluit heeft genomen, zijn de vrijstellingen van 2011 nog steeds van kracht. Die houden in dat voor de diverse typen tl-buizen een bepaald maximaal gehalte kwik is toegestaan. De Commissie geeft aan dat de besluitvorming moest wachten op een studie naar de sociaal-economische gevolgen van uitfasering van kwiklampen, die vertraging heeft opgelopen en afstemming behoefde met parallel lopend werk onder de EU-richtlijn voor ecodesign, maar dat de studie inmiddels voor publicatie gereed is.’
Niet overal geschikt
Van Veldhoven schrijft dat er nog wel enige beperkingen zijn voor de uitrol van led-buizen. ‘Mij bekende informatie geeft aan dat led-buizen ongeveer 50 procent minder energie gebruiken dan tl-buizen. Het is echter voor een deel van de tl-buizen nog niet mogelijk om ze door led-buizen te vervangen zonder aanpassingen aan de armatuur of zelfs vervanging van de armatuur, zo valt onder meer te lezen in het rapport dat het Öko-Institut als consultant voor de Europese Commissie heeft opgesteld ten behoeve van de besluitvorming over de aanvragen voor verlenging van de vrijstellingen.’
Toch bevestigt Van Veldhoven dat led-technologie zich anno 2019 grotendeels bewezen heeft: ‘Voor een groot deel van de kwikhoudende lampen is inmiddels goede en betaalbare vervangende led-verlichting verkrijgbaar. In dat geval is er reden om vrijstelling onder Richtlijn 2011/65/EU te beëindigen. Het genoemde rapport van het Öko-Institut uit 2016 concludeert echter dat voor een deel van de armaturen nog geen eenvoudige vervanging door led-buizen mogelijk is. De verlichtingsindustrie geeft aan dat voor het plaatsen van led-buizen in bestaande tl-armaturen op dit moment nog vaak kennis nodig is van de elektrische stuurapparatuur in het bestaande armatuur, wat om professionele installateurs vraagt. Datzelfde geldt voor benodigde aanpassing van de bedrading in de armatuur.’
Verkoop beëindigen
Op de Kamervraag of de staatssecretaris de mening van GroenLinks deelt dat het zeer wenselijk is om zo snel mogelijk alle tl-buizen te vervangen door led-verlichting antwoordt zij: ‘Ik vind het wenselijk om de verkoop van armaturen die ongeschikt zijn voor led-lampen zo snel mogelijk te beëindigen. Of echter het vervangen van tl-buizen door led-buizen vóór het einde van de functionele levensduur van de tl-buizen over het geheel genomen een positief effect op de milieubelasting heeft, is nog niet duidelijk. Dat geldt ook voor het vroegtijdig vervangen van bestaande armaturen waarvoor nog geen vervangende led-buizen zijn ontwikkeld (in kantoren kan het om hele systeemplafonds gaan). Mijn inzet richting de Europese Commissie is steeds dat voor besluitvorming over zaken als deze het overall milieueffect in beeld moet worden gebracht. Pakt dat gunstig uit voor uitfasering, dan moet daartoe snel worden overgegaan.’